Do 31 października br. trwają nabory zgłoszeń do trzech programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego: „Badanie polskich strat wojennych”, „Miejsca pamięci narodowej za granicą” oraz „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”.

Nadrzędnym celem programu Badanie polskich strat wojennych jest wsparcie działalności instytucji w kwestii badań dotyczących strat wojennych, tj. ruchomych dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej z terenów Polski w granicach po 1945 r., w zakresie zbiorów pochodzących z kolekcji publicznych, prywatnych i związków wyznaniowych. Zadaniem programu jest wsparcie kwerend archiwalnych, digitalizacji źródeł, publikacji, konferencji, szkoleń, budowy stron internetowych i organizacji wystaw poświęconych stratom wojennym lub badań proweniencyjnym.

Inicjatywa skierowana jest do państwowych i samorządowych instytucji kultury, państwowych uczelni wyższych oraz ich osób prawnych, a także organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych oraz ich osób prawnych.

Jeden wnioskodawca może złożyć maksymalnie 2 wnioski w programie.

W ramach inicjatywy przewiduje się zadania jednoroczne, trwające od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r. oraz zadania dwuletnie, trwające od 1 stycznia 2026 r. do 31 grudnia 2027 r.

Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania to 10 000 zł, maksymalna natomiast 300 000 zł.

Celem programu Miejsca pamięci narodowej za granicą jest dążenie do zapewnienia godnego miejsca spoczynku naszym poległym i pomordowanym oraz troska i opieka nad grobami wojennymi znajdującymi się poza granicami kraju.

O dofinansowanie w ramach inicjatywy mogą ubiegać się państwowe instytucje kultury, samorządowe instytucje kultury, publiczne uczelnie wyższe, organizacje pozarządowe, fundacje ustanowione przez Skarb Państwa, niepubliczne uczelnie wyższe, a także kościoły i związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne.

Program dotyczy:

• polskich cmentarzy i grobów wojennych za granicą rozumianych jako miejsca pochówku poległych, pomordowanych oraz zmarłych w następstwie działań wojennych żołnierzy polskich formacji wojskowych oraz obywateli RP — cywilnych ofiar wojen, represji oraz zbrodni reżimów totalitarnych i innych zbrodni wojennych o znamionach ludobójstwa i czystek etnicznych;
• innych miejsc pamięci narodowej za granicą rozumianych jako miejsca bitew o wolność i niepodległość Polski, represji i zbrodni oraz miejsc związanych z polskim czynem zbrojnym;
• położonych za granicą grobów funkcjonariuszy państwa polskiego, poległych na służbie w obronie granic państwa w latach 1918–1939.

W ramach inicjatywy możliwe jest realizowanie za granicą prac poszukiwawczych lub ekshumacyjnych wraz z badaniami specjalistycznymi w miejscach dotychczas nieoznaczonych mogił w celu zapewnienia godnego pochówku i miejsca spoczynku poległym, pomordowanym i zmarłym w wyniku wojen i represji.

Jeden wnioskodawca może złożyć maksymalnie 3 wnioski.

W ramach inicjatywy przewiduje się zadania:

• jednoroczne, trwające od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r. oraz 
• dwuletnie, trwające od 1 stycznia 2026 r. do 31 grudnia 2027 r.

Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania to 10 000 zł, maksymalna natomiast 800 000 zł.

Celem trzeciego z obecnie trwających programów MKiDN Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą jest poprawa stanu zachowania i wzmocnienie ochrony dziedzictwa kulturowego znajdującego się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz upowszechnianie wiedzy na jego temat. Założeniem programu jest stworzenie warunków do efektywnej ochrony i popularyzacji spuścizny kulturowej, obejmującej zarówno dziedzictwo materialne I jak i II Rzeczpospolitej oraz dorobku kulturowego polskiej emigracji, wytworzonego do 1945 r. W szczególnych przypadkach, ze względu na unikatową wartość kulturową i artystyczną, dopuszcza się wnioski dotyczące polskiego dziedzictwa kulturowego wytworzonego poza granicami kraju po 1945 r.

Inicjatywa skierowana jest do państwowych instytucji kultury, samorządowych instytucji kultury oraz organizacji pozarządowych, kościołów i związków wyznaniowych oraz ich osób prawnych.

Jeden wnioskodawca może złożyć maksymalnie 4 wnioski.

W ramach programu przewidziano realizację trzech zadań w terminach:

• jednoroczne, trwające od 1 stycznia do 31 grudnia 2026 r.,
• dwuletnie, trwające od 1 stycznia 2026 r. do 31 grudnia 2027 r.
• trzyletnie, trwające od 1 stycznia 2026 r. do 31 grudnia 2028 r.

Minimalna kwota wnioskowanego dofinansowania to 10 000 zł, maksymalna natomiast 500 000 zł.

Aby wziąć udział w każdym z tych naborów, należy złożyć wniosek w Systemie Obsługi Programów MKiDN.